Intel Atom

Intel Atom ultra-düşük voltajlı x86 ve x86-64 işlemci (ya da mikroişlemci), 45 nm CMOS tasarlanmış ve çoğunlukla netbooklarda , kullanılan işlemci , Intel 21 Aralık 2009 günü, toplamda % 40 aşağı güç tüketimi ile N450 dahil yeni nesil Atom işlemcileri duyurdu. 

Intel Atom işlemciler , Intel A100 ve A101 tipi ( Kod Adı : Stealey )düşük güç tüketimli işlemcilerin devamı niteliğinde olup ,3 watt güç tüketiminde 512 Kb L2 önbellek ve 600 - 800 Mhz hızlara sahiptir. yaygın kanı AMD tarafından üretilen Geocode işlemcileri ile rekabet edebilirdi.15 ekim 2007 'de açıklanan Diamonville kod adlı işlemci OLPC tipi cihazlarda kullanılmıştır. Her çocuğa bir laptop One Laptop per Child projesinde yoğun olarak kullanılmıştır.

Intel Atom İşlemci Ailesi
Logo	Kod Adı	Serisi	Çekirdek	On-Die GPU	TDP	HT	Intel 64	Intel VT-x	Çıkış Tarihi
MID / Ultra-Mobile PC
	Silverthorne	Atom Z5xx	single (45 nm)	No	0.65~2 W	No	No	No	April 2008
					2~2.4 W	Yes		Yes
	Lincroft	Atom Z6xx		Yes	? W				May 2010
Classmate PC / Netbook / Nettop
	Diamondville	Atom N2xx	single (45 nm)	No	2.5 W	Yes	No	No	June 2008
		Atom 2xx			4 W		Yes
		Atom 3xx	dual (45 nm)		8 W				September 2008
	Pineview	Atom N4xx	single (45 nm)	Yes	6.5 W				January 2010
		Atom D4xx			10 W
		Atom D5xx	dual (45 nm)		13 W

Intel® Atom™ Processor S1260 (1MB Cache, 2.00 GHz)

ÖZELLİKLER

Essentials
Durum	Launched
Piyasaya Çıktığı Tarih	Q4'12
İşlemci Numarası	S1260
Çekirdek sayısı	2
İş Parçacığı Sayısı	4
Çalışma Hızı	2 GHz
Yönerge Seti	64-bit
Litografi	32 nm
Maks. TDP	8,5 W
Önerilen Müşteri Fiyatı	TRAY: $64,00
Memory Specifications
Maksimum Bellek Boyutu (bellek türüne bağlıdır)	8 GB
Bellek Türleri	DDR3-1333
Bellek Kanallarının Sayısı	1
ECC Bellek Desteği	Yes

Expansion Options
PCI Desteği	PCI Support
PCI Express Değişiklik Sürümü	2.0
PCI Express Hatlarının Sayısı	8
I/O Specifications
USB Değişiklik Sürümü	2.0
USB Bağlantı Noktalarının Sayısı	4
UART	UART

Package Specifications
Desteklenen Soketler	FCBGA1283
Düşük Halojen Seçenekleri Mevcut	Bkz. MDDS
Advanced Technologies
Intel® Hyper-Threading Teknolojisi	Yes
Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-x)	Yes

Intel® Atom™ Processor S1240 (1MB Cache, 1.60 GHz)

ÖZELLİKLER

Essentials
Durum	Launched
Piyasaya Çıktığı Tarih	Q4'12
İşlemci Numarası	S1240
Çekirdek sayısı	2
İş Parçacığı Sayısı	4
Çalışma Hızı	1.6 GHz
Yönerge Seti	64-bit
Litografi	32 nm
Maks. TDP	6,1 W
Önerilen Müşteri Fiyatı	TRAY: $64,00
Memory Specifications
Maksimum Bellek Boyutu (bellek türüne bağlıdır)	8 GB
Bellek Türleri	DDR3-1333
Bellek Kanallarının Sayısı	1
ECC Bellek Desteği	Yes

Expansion Options
PCI Desteği	PCI Support
PCI Express Değişiklik Sürümü	2.0
PCI Express Hatlarının Sayısı	8
I/O Specifications
USB Değişiklik Sürümü	2.0
USB Bağlantı Noktalarının Sayısı	4
UART	UART

Package Specifications
Desteklenen Soketler	FCBGA1283
Düşük Halojen Seçenekleri Mevcut	Bkz. MDDS
Advanced Technologies
Intel® Hyper-Threading Teknolojisi	Yes
Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-x)	Yes

Intel® Atom™ Processor S1220 (1MB Cache, 1.60 GHz)

ÖZELLİKLER

Essentials
Durum	Launched
Piyasaya Çıktığı Tarih	Q4'12
İşlemci Numarası	S1220
Çekirdek sayısı	2
İş Parçacığı Sayısı	4
Çalışma Hızı	1.6 GHz
Yönerge Seti	64-bit
Litografi	32 nm
Maks. TDP	8,1 W
Önerilen Müşteri Fiyatı	TRAY: $54,00
Memory Specifications
Maksimum Bellek Boyutu (bellek türüne bağlıdır)	8 GB
Bellek Türleri	DDR3-1333
Bellek Kanallarının Sayısı	1
ECC Bellek Desteği	Yes

Expansion Options
PCI Desteği	PCI Support
PCI Express Değişiklik Sürümü	2.0
PCI Express Hatlarının Sayısı	8
I/O Specifications
USB Değişiklik Sürümü	2.0
USB Bağlantı Noktalarının Sayısı	4
UART	UART

Package Specifications
Desteklenen Soketler	FCBGA1283
Düşük Halojen Seçenekleri Mevcut	Bkz. MDDS
Advanced Technologies
Intel® Hyper-Threading Teknolojisi	Yes
Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-x)	Yes

 

Intel® Atom™ Processor Z2760 (1MB Cache, 1.80 GHz)

ÖZELLİKLER

Essentials
Durum	Launched
Piyasaya Çıktığı Tarih	Q3'12
İşlemci Numarası	Z2760
Çekirdek sayısı	2
İş Parçacığı Sayısı	4
Çalışma Hızı	1.8 GHz
L2 Önbellek	1 MB
Yönerge Seti	32-bit
Yerleşik Seçenekler Mevcut	No
Litografi	32 nm
Önerilen Müşteri Fiyatı	TRAY: $41,00 T&R : $41,00
Memory Specifications
Maksimum Bellek Boyutu (bellek türüne bağlıdır)	2 GB
Bellek Türleri	LPDDR2-800
Bellek Kanallarının Sayısı	2
Maksimum Bellek Bant Genişliği	6,4 GB/s
ECC Bellek Desteği	No

Graphics Specifications
İşlemci Grafikleri	Integrated
Grafik Taban Frekansı	533 MHz
Package Specifications
Paket Boyutu	14mm x 14mm
Desteklenen Soketler	FC-MB4760
Düşük Halojen Seçenekleri Mevcut	Bkz. MDDS

Advanced Technologies
Intel® Hyper-Threading Teknolojisi	Yes
Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-x)	No

Intel® Atom™ Processor D2550 (1M Cache, 1.86 GHz)

ÖZELLİKLER

Essentials
Durum	Launched
Piyasaya Çıktığı Tarih	Q1'12
İşlemci Numarası	D2550
Çekirdek sayısı	2
İş Parçacığı Sayısı	4
Çalışma Hızı	1.86 GHz
L2 Önbellek	1 MB
Yönerge Seti	64-bit
Yönerge Seti Uzantıları	SSE2, SSE3, SSSE3
Yerleşik Seçenekler Mevcut	Yes
Litografi	32 nm
Maks. TDP	10 W
VID Voltaj Aralığı	0.91V -1.21V
Önerilen Müşteri Fiyatı	TRAY: $47,00
Memory Specifications
Maksimum Bellek Boyutu (bellek türüne bağlıdır)	4 GB
Bellek Türleri	DDR3-800/1066
Bellek Kanallarının Sayısı	1
Maksimum Bellek Bant Genişliği	6,4 GB/s
Fiziksel Adres Uzantıları	36-bit
ECC Bellek Desteği	No

Graphics Specifications
İşlemci Grafikleri	Integrated
Grafik Taban Frekansı	640 MHz
Desteklenen Ekran Sayısı	2
Expansion Options
PCI Express Hatlarının Sayısı	4

Package Specifications
TJUNCTION	100 C
Paket Boyutu	22mm X 22 mm
Desteklenen Soketler	FCBGA559
Düşük Halojen Seçenekleri Mevcut	Bkz. MDDS
Advanced Technologies
Intel® vPro™ Teknolojisi	No
Intel® Hyper-Threading Teknolojisi	Yes
Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-x)	No
Intel® Yönlendirilen G/Ç İçin Sanallaştırma Teknolojisi (VT-d)	No
Intel® 64	Yes
Gelişmiş Intel SpeedStep® Teknolojisi	No
Itanium® için Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-i)	No

Intel® Atom™ Processor N2600 (1M Cache, 1.6 GHz)

ÖZELLİKLER

Essentials
Durum	Launched
Piyasaya Çıktığı Tarih	Q4'11
DMI	2.5 GT/s
İşlemci Numarası	N2600
Çekirdek sayısı	2
İş Parçacığı Sayısı	4
Çalışma Hızı	1.6 GHz
L2 Önbellek	1 MB
Yönerge Seti	64-bit
Yönerge Seti Uzantıları	SSE2, SSE3, SSSE3
Yerleşik Seçenekler Mevcut	Yes
Litografi	32 nm
Maks. TDP	3,5 W
Önerilen Müşteri Fiyatı	N/A
Memory Specifications
Maksimum Bellek Boyutu (bellek türüne bağlıdır)	2 GB
Bellek Türleri	DDR3
Bellek Kanallarının Sayısı	1

Graphics Specifications
İşlemci Grafikleri	Integrated
Grafik Taban Frekansı	400 MHz
Package Specifications
Desteklenen Soketler	FCBGA559
Düşük Halojen Seçenekleri Mevcut	Bkz. MDDS

Advanced Technologies
Intel® vPro™ Teknolojisi	No
Intel® Hyper-Threading Teknolojisi	Yes
Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-x)	No
Intel® Yönlendirilen G/Ç İçin Sanallaştırma Teknolojisi (VT-d)	No
Intel® Trusted Execution Teknolojisi	No
Intel® 64	Yes
Gelişmiş Intel SpeedStep® Teknolojisi	Yes
Intel® Talebe Dayalı Anahtarlama	No
Termal İzleme Teknolojileri	Yes
Execute Disable Bit	Yes

Intel® Atom™ Processor N2800 (1M Cache, 1.86 GHz)

ÖZELLİKLER

Essentials
Durum	Launched
Piyasaya Çıktığı Tarih	Q4'11
DMI	2.5 GT/s
İşlemci Numarası	N2800
Çekirdek sayısı	2
İş Parçacığı Sayısı	4
Çalışma Hızı	1.86 GHz
L2 Önbellek	1 MB
Yönerge Seti	64-bit
Yönerge Seti Uzantıları	SSE2, SSE3, SSSE3
Yerleşik Seçenekler Mevcut	Yes
Litografi	32 nm
Maks. TDP	6,5 W
Önerilen Müşteri Fiyatı	N/A
Memory Specifications
Maksimum Bellek Boyutu (bellek türüne bağlıdır)	4 GB
Bellek Türleri	DDR3
Bellek Kanallarının Sayısı	1

Graphics Specifications
İşlemci Grafikleri	Integrated
Grafik Taban Frekansı	640 MHz
Package Specifications
Desteklenen Soketler	FCBGA559
Düşük Halojen Seçenekleri Mevcut	Bkz. MDDS

Advanced Technologies
Intel® vPro™ Teknolojisi	No
Intel® Hyper-Threading Teknolojisi	Yes
Intel® Sanallaştırma Teknolojisi (VT-x)	No
Intel® Yönlendirilen G/Ç İçin Sanallaştırma Teknolojisi (VT-d)	No
Intel® Trusted Execution Teknolojisi	No
Intel® 64	Yes
Gelişmiş Intel SpeedStep® Teknolojisi	Yes
Intel® Talebe Dayalı Anahtarlama	No
Termal İzleme Teknolojileri	Yes
Execute Disable Bit	Yes

Intel'in yeni Atom işlemci mimarisi Silvermont

2008 yılından beri yeni bir Atom işlemci mimarisi duyurmayan Intel, 45nm'lik Bonnell işlemcisini 32nm'ye küçülterek Saltwell adını vermiş ve bu mikromimariyi kullanan ilk mobil telefon ve tablet yongada sistemlerini geçen yıl piyasaya sürmüştü. Beş yıl sonra nihayet bugün Silvermont isimli yeni işlemci mimarisini resmen gün yüzüne çıkaran yarı iletken üreticisi, ARM tabanlı çipsetler geliştiren Qualcomm, NVIDIA gibi güçlü rakipleri fabrikasız oldukları için belirli üretim yöntemlerine bağlı kalmak zorundayken; kendi üretim sürecini tasarlayabilme avantajı sayesinde 22nm FinFET teknolojisini uygulayacağı üç boyutlu transistörlere sahip yeni işlemcisi ile ARM'ın halen üstünlüğünü koruduğu performans/güç oranlarını lehine çevirmeyi amaçlıyor. Bu hedefini gerçekleştirebilmesi adına tecrübeli teknoloji devinin en büyük kozu, Tri-Gate transistörleri olacak.

Beş sene sonra ilk kez baştan sona yeniden inşa edilmiş yeni bir mimari tanıtan firma Silvermont ile, Ivy Bridge'de kullanmaya başladığı, uzun süren ar-ge çalışmaları sonucu meydana getirilen Tri-Gate transistörlerini Atom işlemci sınıfına taşımış olacak. Çiplerini sürekli daha küçük formda üretebilmek için böyle bir transistör türüne yatırımda bulunan Intel, üretim maliyetlerini %2-3 oranında artırarak %50 daha az güç tüketen; bununla birlikte yaklaşık %40 daha hızlı yarı iletkenler üretmeyi başardığını belirtiyor. Tri-Gate transistörleriyle Silvermont, 32nm Saltwell'i beraberinde getiren Medfield, Clover Trail ve Clover Trail+ yongada sistem çözümlerinden üç kat daha yüksek işlem performansı ortaya koyuyor; aynı performansı önceki neslin harcadığı enerjinin 5'te biriyle sergileyebiliyor. 

Yeni neslin performans ve güç tüketimi değerlerinde mevcut Atom işlemcinin birkaç kat üstünde konumlanmasındaki nedenlerin başında, komutları işleme yöntemindeki farklılık geliyor. Sıralı yürütüm yapan Saltwell, kendisine ulaştırılan komutları teker teker işliyor ve bütün komutları ihtiyaç duyulmasa bile iş hattındaki tüm kademelere tabi tutuyordu. Ancak sırasız yürütüm motoruyla gelen Silvermont, komutların geldiği yazılımdan bağımsız olarak çalışıyor, üç komutu tek komut halinde hesaplayıp belleğe geri yollayabiliyor, ayrıca komutları yalnızca gerekli iş hattı kademelerinden geçirerek hem işlemleri daha hızlı tamamlıyor hem de güç tasarrufu sağlıyor. İşlem teknolojisi ve güç tüketiminin yanı sıra güvenlik ile alakalı da yeni fonksiyonlar kazanan Silvermont, Cortex-A15 ile birlikte tam manasıyla sırasız yürütüm paradigmasının uygulandığı mobil işlemci mimarileri arasına katılmış olacak. 

Bazı çift ve dört çekirdekli rakipleri karşısında Intel mimarileri için optimize edilmiş bir test üzerinde de olsa oldukça iyi bir sonuç ortaya koyan Silvermont, sekiz fiziksel çekirdeğe kadar ölçeklendirilebilecek. Silvermont'lu yongada sistemlerinde modül yapısını benimseyecek Intel, her bir modüle iki çekirdek ve bu iki çekirdek arasında paylaşılacak 1MB L2 önbellek yerleştirecek. Yani bir çipset üzerinde en fazla dört modül yer alabilecek. İşlemciler yeni modül yapısıyla modern x86 mimarilerine yaklaşırken Hyper-Threading teknolojisine destek sunmayı bırakacak. Frekans hususunda Saltwell çözümlerinde de rastladığımız Burst Mode metodu Silvermont'a da eşlik edecek. Ana mantığı Turbo Boost'a dayanan Burst Mode kendi güç yönetim ünitesine sahip Silvermont mimarisi sayesinde önceki nesil mobil işlemcilerden farklı olarak, çipin ısı, elektrik ve güç değerlerine göre işlemcilerin frekansını ayarlayacak. Bununla birlikte çipset üzerindeki GPU gibi diğer elemanlar arasında da güç değişimi olabilecek. Böylece yongada sistemin ihtiyaç duyulan kısmı, şartlar uygun olduğu sürece talep ettiği gücü çekebilecek. Yani Silvermont, ısı değerlerinin müsait olduğu durumlarda kısa süreliğine TDP değerini aşarak parçası olduğu devredeki diğer elemanlara gerekli güç dağıtımını gerçekleştirebilecek.

Veri merkezlerinden mobil cihazlara kadar geniş bir ürün yelpazesini kapsayacak Silvermont mimarisinin odağındaki asıl elektronik sınıfı, akıllı telefonlar ile tablet bilgisayarlar oluşturuyor. Silvermont mimarisinden gücünü alan Bay Trail ve Avoton'u test eden müşterilerinden olumlu geri dönüşler aldıklarını ifade eden Intel, HD 4000 bütünleşik grafik birimiyle benzer özelliklere sahip olacak bir GPU'yu yapısında ihtiva eden tablet bilgisayarlara yönelik Bay Trail'in yıl sonuna kadar son kullanıcıya hazır çözümlerde boy göstermeye başlayacağını belirtiyor. Akıllı telefonlar için hazırlanan içerik desteği, yüksek pil ömrü ve performans odaklı Merrifield ise; 2014'ün başında Lenovo, ZTE, Motorola Mobility, LAVA gibi yarı iletken devinin uzun süreli mobil pazar ortakları tarafından üretilen ürünlerde yerini alacak. Avoton, küçük sunucular gibi veri merkezi odaklı elektroniklere eşlik edecek; 2013 ikinci yarısında çıkış yapacak Rangeley'i ise ağ ve güvenlik çözümlerinde göreceğiz. Intel, son olarak Silvermont'lu ismi açıklanmayan bir serinin daha tanıtılacağını ve ilerleyen dönemlerde detaylanacağını da açıklamasında dile getirdi.

Bonnell ve Saltwell'de olduğu gibi mobil pazarı yeni bir Atom işlemci mimarisi için beş yıl daha bekletmeyeceğinin sözünü veren firma, gelecek yıl 14nm'lik Airmont'a geçileceğini müjdeledi. 2014 ve 2015'te 14nm üretim sürecinin benimsendiği Atom çipsetler piyasaya sürülecek. Büyük yatırımlar sonucu mobil sektördeki ARM hakimiyetine son verebilecek ilk mobil cihaz odaklı işlemci mimarisiyle teknoloji dünyasının karşısına çıkmayı planlayan Intel, Hyper-Threading'den ödün vermiş olsa da modül yapısıyla tek işlek performansını %30 artıran, watt başına performans değerinde büyük bir sıçramayı beraberinde getiren, sırasız yürütüm motoruna geçiş yaparak genel anlamda sınıf atlayan Silvermont ile Atom serisinin mobil sektördeki dönüşümünü bu yıl sonu başlatacak. Intel'in başarılı olup olamayacağını ise ancak hakkında pek az bilgi sahibi olunan yeni Atom işlemci ailelerinin tanıtılması ve Silvermont'a ait tarafsız test sonuçlarının paylaşılmasının ardından masaya yatırmak doğru olacaktır.

Hazırlayan: Gürsu Aşık